در كشور مجارستان، تحصيلات كودكان از دوره پيش دبستاني آغاز مي شود. دوره پيش دبستاني پذيراي كودكان بين سه تا هفت سال است و سال آخر آن ( Ovoda ) براي تمام كودكان اجباري مي باشد.
بطور متوسط، كودكان مجاري كمي بيش از سه سال را در اين مقطع مي گذرانند كه اين ميزان، بالاترين نسبت مشاركت كودكان در مقطع پيش دبستاني در ميان كشورهاي اروپايي است. پس از آن، مقطع ابتدايي ( Altalanos iskola ) آغاز مي شود كه شامل دو دوره است: مقطع ابتدايي سطح اول چهار سال به طول مي انجامد و سپس دانش آموزان وارد مقطع ابتدايي سطح دوم مي شوند كه عمدتاً يك دوره چهار ساله است؛ اما در برخي دبستان ها سطح دوم مي تواند شامل دوره هاي دو تا سه ساله نيز باشد.
پس از مقطع ابتدايي، دانش آموزان وارد مقطع دبيرستان ( Gimnazium ) مي شوند. اين مقطع در نظام آموزشي مجارستان از تنوع چشمگيري برخوردار است و مي تواند شامل دوره هاي چهار، پنج، شش و هشت ساله شود. بسته به نوع دوره، دانش آموزان از سن ده، دوازده يا چهارده سالگي وارد دبيرستان شده و تا هجده – نوزده سالگي در اين مقطع ادامه تحصيل مي دهند. اين مقطع علاوه بر دبيرستان ها، شامل مدارس متوسطه فني حرفه اي (Szakkozepiskola ) با طول دوره چهار ساله، و هنرستان هاي فني حرفه اي ( Szakiskola ) با طول دوره دو تا چهار ساله نيز مي باشد كه تنوع گوناگوني داشته و پذيراي دانش آموزان چهارده تا بيست ساله است. برخي از اين هنرستان ها و مدارس فني حرفه اي، صرفاً ويژه دانش آموزاني هستند كه توانايي تكميل مقاطع پايين تر را نداشته و يا با مشكلات خاصي در برخي دروس پايه (نظير خواندن، نوشتن يا حساب) مواجه بوده اند.
پس از اتمام دبيرستان يا هنرستان ها و مدارس فني حرفه اي، به دانش آموزان مدرك ديپلم متوسطه ( Erettsegi Bizanyitvany ) اعطا مي شود. بطور كلي، تحصيلات در كشور مجارستان تا سن هجده سالگي اجباري است.
داشتن مدرك ديپلم متوسطه (Erettsegi Bizanyitvany) جهت ورود به موسسات آموزش عالي الزامي است. پذيرش دانشجو در كشور مجارستان تا حد زيادي تحت تاثير نيازهاي مراكز آموزشي، پژوهشي و شركت هاي تحقيقاتي است. پذيرش دانشجو در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالي به سه طريق انجام مي پذيرد. ۱) بررسي امتيازات كسب شده در دوره متوسطه؛ ۲) بررسي امتيازات كسب شده در آزمون ورودي دانشگاه ها؛ و ۳) بررسي امتيازات كسب شده در دوره متوسطه و نيز نمره آزمون ورودي دانشگاه ها. دانش آموزاني كه در رقابت هاي علمي ملي رتبه ممتاز را بدست آورده باشند ارجح بوده و بطور نسبي يا كامل از آزمون ورودي دانشگاه ها معاف مي شوند. وزارت آموزش مجارستان در تلاش است تا با راه اندازي سيستم كنكور سراسري، شرايط يكساني را براي داوطلبان ورود به دانشگاه ها و موسسات آموزش عالي اين كشور فراهم نمايد.
نظام آموزش عالي سنتي در كشور مجارستان، نظامي دوگانه بر پايه تحصيلات در كالج (Foiskola ) يا دانشگاه ( Egyetem ) است. تحصيلات عالي در سطح كالج سه الي چهار سال به طول مي انجامد و برابر مقطع كارشناسي است. تحصيلات در سطح دانشگاه چهار الي شش سال طول مي كشد و برابر مقطع كارشناسي ارشد است.
موسسات آموزش عالي همچنين مجاز به راه اندازي دوره هاي دو ساله آموزش عالي فني حرفه اي ( Accredited Higher Vocational Training – Felsofoku szakkepesites ) مي باشند. اين دوره ها عمدتاً توسط كالج ها و در اكثر موارد، با همكاري مدارس متوسطه فني حرفه اي برگزار مي شوند و بيشتر شامل دروس عملي هستند. دوره آموزش عالي فني حرفه اي منتهي به اعطاي درجه نمي شود و به دانش آموختگان فقط گواهي اتمام دوره حرفه اي اعطا مي شود.
دانش آموختگان كالج ها و دانشگاه ها مي توانند در مقطع “Szakiranyu Tovabbkepzesi Oklevel” ادامه تحصيل دهند كه با انجام يك كار پژوهشي همراه است. اين مقطع بين يك تا سه سال به طول مي انجامد و مدرك ارائه شده كه موسوم به ” Egyetemi Doktorra ” بوده و معادل M.Phil كشور انگلستان است، بالاتر از كارشناسي ارشد و كمتر از دكترا مي باشد.
تحصيل در مقطع دكترا نيازمند داشتن مدرك كارشناسي ارشد بوده و حداقل سه سال به طول مي انجامد.
دوره تربيت معلم در نظام آموزشي سنتي مجارستان، به مقطع آموزشي مورد نظر داوطلب بستگي دارد. معلمين دوره پيش دبستاني و ابتدايي سطح اول ملزم به گذراندن دورة سه – چهار ساله در كالج ها، معلمين دوره ابتدايي سطح دوم ملزم به گذراندن دورة چهار – پنج ساله در كالج ها و دريافت تخصص در دو موضوع درسي، و معلمين دوره متوسطه ملزم به گذراندن دورة تكميلي چهار – پنج ساله در دانشگاه ها و دريافت تخصص در يك يا دو موضوع درسي مي باشند.
اما نظام آموزشي مجارستان به دنبال امضاي بيانية بولونيا ( Bologna Declaration ) در سال 1999، در روند اصلاحات بنيادي جهت هماهنگي با نظام آموزش عالي كشورهاي اروپايي قرار گرفت. از سال 2006 ميلادي، جايگزين ساختن تدريجي نظام جديد چند بخشي به جاي نظام سنتي شروع شد. تحولات در رشته هاي هنر، ادبيات و علوم انساني، از سال 2007 ميلادي آغاز مي شود. بر اساس نظام جديد آموزش عالي، دوره كارشناسي سه الي چهار سال (منوط به داشتن ديپلم متوسطه)، دوره كارشناسي ارشد يك الي دو سال (پس از اخذ كارشناسي) و دوره دكترا سه سال (پس از اخذ كارشناسي ارشد) به طول مي انجامد. برگزاري دوره هاي مختلف آموزش عالي در كالج ها و دانشگاه ها امكانپذير است. سال تحصيلي شامل دو ترم است. هر ترم پانزده هفته به طول مي انجامد. ترم پاييزه از سپتامبر تا ژانويه و ترم بهاره از فوريه تا ژوئن مي باشد.
در نظام جديد آموزش عالي مجارستان، تحصيلات به شيوه كارشناسي ارشد پيوسته (چهار الي شش سال تحصيل در دانشگاه ها) همچنان در رشته هاي پزشكي، دامپزشكي، داروسازي، دندانپزشكي، حقوق و معماري و يازده رشته علوم انساني و هنر امكان پذير است. در نظام آموزش مجارستان، معلمين دوره هاي پيش دبستاني و ابتدايي ملزم به داشتن مدرك كارشناسي و دبيران مقاطع بالاتر نيازمند داشتن مدرك كارشناسي ارشد مي باشند.
از جمله تغييرات صورت گرفته در نظام آموزش عالي مجارستان، راه اندازي سيستم آموزش واحدي است؛ بدين ترتيب كه هر ترم بايد شامل سي واحد و هر واحد معادل سي ساعت كاري براي دانشجو (شامل ساعات ملاقات با اساتيد و يادگيري فردي) باشد. همچنين در صورت تمايل دانشجو به تغيير رشته، دانشكده و يا دانشگاه، امكان انتقال واحدهاي گذرانده شده وجود دارد. بر اساس اعلام دولت در سال ۲۰۰۰ ميلادي در خصوص راه اندازي نظام آموزش واحدي، اجراي آن در مقاطع كارشناسي و كارشناسي ارشد در تمامي مؤسسات آموزش عالي مجارستان از اول سپتامبر ۲۰۰۲ و در مقطع دكترا از اول سپتامبر ۲۰۰۴ اجباري شده است.
دانشجويان خارجي داوطلب ورود به دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالي مجارستان بايد داراي ديپلم دوازده ساله (و يا در صورتي كه مجموع دوران تحصيل در مقاطع ابتدايي و متوسطه يازده سال باشد، ديپلم يازده ساله) تاييد شده توسط وزارت آموزش عالي مجارستان باشند. مؤسسات آموزش عالي مجارستان در راستاي جذب دانشجويان خارجي، علاوه بر تلاش جهت همگون سازي مدارك تحصيلي خود با مدارك ساير كشورهاي اروپايي، به طور مستمر شمار آن دسته از برنامه هاي آموزشي كه به زبان خارجي (غير مجاري) تدريس مي شوند را افزايش مي دهند.
1. Foskolai Oklevel يا Bachelor :در نظام سنتي، اين مدرك پس از تحصيل به مدت حداقل سه و حداكثر چهار سال بعد از ديپلم دبيرستان در كالج ها (و در برخي مواد، در دانشگاه ها) اعطا مي شود.
1- مدارك Foskolai Oklevel و Bachelor از دانشگاه هاي معتبر با حداقل سه سال تحصيل به شرط داشتن ديپلم دبيرستان يا پيش دانشگاهي، «كارشناسي» ارزشيابي مي شود.
2- مدرك Egyetemi Oklevel با حداقل چهار سال تحصيل و مدركDoctor universitatis از دانشگاه هاي معتبر با حداقل شش سال تحصيل به شرط داشتن ديپلم دبيرستان يا پيش دانشگاهي و مدارك Master با حداقل يك سال تحصيل به شرط داشتن مدرك كارشناسي معتبر، «كارشناسي ارشد» ارزشيابي مي شود.
3- مدارك Szakiranyu Tovabbkepzesi Oklevel و مدرك Egyetemi Doktorra به همراه پايان نامه در صورت داشتن مدرك كارشناسي معتبر، به ماخذ «كارشناسي ارشد» ارزشيابي مي گردد.
4- مدارك Doktor، Mester، Candidatus Scientiarum، Doctor Scientiarum، Ph.D. و DLA با حداقل سه سال تحصيل به شرط داشتن مدرك كارشناسي ارشد معتبر و با ارائه تز به ماخذ «دكترا» ارزشيابي مي شود.
1- مدارك Foskolai Oklevel و Bachelor از دانشگاه هاي معتبر با حداقل سه سال تحصيل به شرط داشتن ديپلم دبيرستان يا پيش دانشگاهي، «كارشناسي» ارزشيابي مي شود.
2- مدرك Egyetemi Oklevel با حداقل چهار سال تحصيل و مدركDoctor universitatis از دانشگاه هاي معتبر با حداقل شش سال تحصيل به شرط داشتن ديپلم دبيرستان يا پيش دانشگاهي و مدارك Master با حداقل يك سال تحصيل به شرط داشتن مدرك كارشناسي معتبر، «كارشناسي ارشد» ارزشيابي مي شود.
3- مدارك Szakiranyu Tovabbkepzesi Oklevel و مدرك Egyetemi Doktorra به همراه پايان نامه در صورت داشتن مدرك كارشناسي معتبر، به ماخذ «كارشناسي ارشد» ارزشيابي مي گردد.
4- مدارك Doktor، Mester، Candidatus Scientiarum، Doctor Scientiarum، Ph.D. و DLA با حداقل سه سال تحصيل به شرط داشتن مدرك كارشناسي ارشد معتبر و با ارائه تز به ماخذ «دكترا» ارزشيابي مي شود.
موسسه دانشگستر کوه نور تحت مجوز وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با شماره ثبت 26789، در سال 1386 فعالیت خود را بهعنوان اولین موسسه اعزام دانشجو به اسپانیا و پرتغال در ایران آغاز کرد. بعدها این موسسه فعالیت خود را در کشورهای آلمان، اتریش، فنلاند، ایتالیا، کانادا، آمریکا و انگلستان گسترش داد.
ضمناً آموزشگاه زبان و بخش توسعه و تحقیق موسسه دانش گستر کوه نور نیز واقع در ساختمان پاسارگاد می باشند.